Wat zijn EPA’s?
De afgelopen maanden kom ik de term EPA steeds vaker tegen. Dit is een term die is ontstaan in de gezondheidszorg en staat voor Entrustable Professional Activities (‘toe te vertrouwen professionele activiteit’). Een voorbeeld van een EPA is: het uitvoeren van buckyonderzoeken in laagcomplexe situaties (voor de leken onder ons, dit gaat over eenvoudige röntgenonderzoeken en ik heb het voorbeeld hier gevonden).
EPA’s zijn professionele activiteiten die het dagelijks werk van de zorgprofessional vormen. Centraal idee is dat een begeleider een student een professionele activiteit pas toevertrouwt om zelfstandig uit te voeren als de student heeft laten zien daarin voldoende competent te zijn.
Ik ben me er eens in gaan verdiepen en tijdens mijn zoektocht was mijn eerste gedachte dat het over competenties ging. Oude wijn in nieuwe zakken of is dit toch iets anders? Ja en nee.
Ander perspectief op uitvoering van zorg
EPA’s geven een andere kijk op de uitvoering van de zorg dan bij competenties. Competenties gaan over de kennis, vaardigheden en houding van personen. EPA’s gaan over verantwoordelijkheden en taken, niet over personen. Voor het succesvol uitvoeren van een EPA moet een student bekwaam zijn om een combinatie van verschillende competenties gelijktijdig in te zetten in een concrete beroepssituatie.
Het voorbeeld van het uitvoeren van buckyonderzoeken in laagcomplexe situaties ziet er concreet zo uit.
- De activiteit omvat:
- Het voorbereiden van het onderzoek
- De ontvangst van de patiënt
- Het geven van instructie
- Het uitvoeren van het onderzoek
- De administratieve afhandeling
- Overdracht van gegevens
- Het kamerbeheer
- Het buckyonderzoek is beperkt tot:
- Extremiteiten
- Schouder- en bekkengordel
- Wervelkolom
- Thorax
- Buikoverzicht
- Het buckyonderzoek wordt alleen uitgevoerd in laagcomplexe situaties, dat wil zeggen:
- De patiënt is goed aanspreekbaar
- Het betreft veelvoorkomende aandoeningen waarvoor protocol beschikbaar is
- Uitsluitend in een buckykamer
Je kan hier makkelijk een combinatie van competenties bij bedenken die de student moet (gaan) beheersen om deze taak goed uit te voeren. Als de student laat zien dat hij of zij deze taak zelfstandig kan uitvoeren, kan de zorginstelling deze taak aan de student toevertrouwen. Als alle professionele activiteiten helder beschreven staan heb je een praktisch raamwerk om opleidingen te ontwikkelen die helderheid bieden bij docenten en studenten. Docenten kunnen studenten eenvoudiger en beter beoordelen en het aspect ‘vertrouwen’ krijgt een grotere lading.
Bekwaamheidsniveaus
Zelfstandig een professionele activiteit uitvoeren is het einddoel van elke EPA. Om daar te komen doorloop je een leerproces wat opgedeeld is in 5 bekwaamheidsniveaus, namelijk:
- Observatie: de student mag observeren, maar de EPA niet uitvoeren.
- Directe Supervisie: de student mag de EPA uitvoeren onder directe supervisie, waarbij de begeleider fysiek aanwezig is in dezelfde kamer.
- Indirecte supervisie: de student mag de EPA uitvoeren onder indirecte supervisie, waarbij begeleider niet fysiek aanwezig is, maar wel snel beschikbaar is als dat nodig is.
- Zelfstandige uitvoering: De student voert een activiteit geheel zelfstandig uit.
- Supervisie: De student verleent supervisie aan anderen.
Toevertrouwen
In het hele verhaal rondom EPA’s vond ik het woordje toevertrouwen het meest opvallend. Bij het beoordelen van competenties spreken we over de mate waarin een student een set van kennis, vaardigheden en houding beheerst. Een persoon kan competent zijn om een bepaalde medische handeling uit te voeren maar vertrouwen wij dit ook toe aan deze persoon? Vertrouwen gaat een stuk verder. In de psychologie wordt vertrouwen omschreven als “geloven dat de persoon die men vertrouwt zal doen wat men van hem of haar verwacht”.
EPA’s in Moodle
Hoewel EPA’s niet hetzelfde zijn als competenties was ik benieuwd in welke mate het competentieraamwerk in Moodle uitkomst zou bieden. Dit raamwerk is in versie 3.1 helemaal herschreven en is erg flexibel opgezet. In de taxonomie van het competentieraamwerk kan je competenties, uitkomsten, domeinen, waarden, kennis, vaardigheden, houding, gedrag, indicatoren en resultaten vastleggen op vier verschillende niveaus.
Binnen Moodle kan je op een goede manier EPA’s gebruiken bij de beoordeling van studenten. Om dit te regelen heb ik het volgende ingericht:
- Competentieraamwerk toegevoegd voor gebruik EPA’s
- Eén van de niveaus van taxonomieën hernoemd in het taalpakket naar EPA
- Beoordelingsschaal toegevoegd met de vijf bekwaamheidsniveaus
- Opdracht binnen een cursus toegevoegd
- beoordeling van de opdracht ingesteld op de nieuwe beoordelingsschaal
- cursus gelinkt aan de juiste EPA
Mijn conclusie
EPA’s zijn wat mij betreft nog grotendeels oude wijn in nieuwe zakken. Ik zie een EPA echter als een extra niveau bovenop de competenties die weer uit kennis, vaardigheden en houding bestaan. Het gaat steeds meer om de integratie van alle elementen en minder om de afzonderlijke zaken zoals beheersing van een stukje theorie. Ook de focus op het toevertrouwen van een bepaalde taak aan een student of collega vind ik van meerwaarde.
Aan de andere kant zijn EPA’s zo logisch dat ik vermoed dat we onze studenten allang op deze manier aan het beoordelen waren. We benoemden dit alleen nog niet zo. Het beschrijven van EPA’s maakt het opleiden veel concreter en dat is een goede zaak.
De functionaliteit van Moodle biedt ruim voldoende mogelijkheden om opleidingsprogramma’s met EPA’s te ontwerpen en te ontwikkelen.
